İskoçya, dünyada temel ihtiyaç olan regl (adet dönemi) ürünlerine bedava ulaşılabilen ilk ülke oldu. Bundan böyle ülkede adet dönemi hijyenik ürünleri kadınlara ücretsiz olarak verilecek. Bu uygulamanın dünyada başka bir örneği bulunmuyor.
Bugün itibarıyla Adet Ürünleri Yasası yürürlüğe girdiğinde, belediyeler ve eğitim sağlayıcılar, tamponları ve pedleri, ihtiyacı olan herkese ücretsiz olarak sağlamak zorunda kalacak.
İskoçya’da halihazırda, okullarda ve üniversitelerde adet dönemi ürünlerinin ücretsiz olarak sunulmasını gerektiren bir mevzuat mevcut, ancak 2017’de önerilen ve 2020’de kabul edilen yeni yasa, ‘regl yoksulluğu’nun tamamen ortadan kaldırılması için önemli bir adım olarak görülüyor.
İskoçya’da Mart 2018’de 2 bin kişiyle yapılan bir ankete katılan her dört öğrenciden biri hijyenik ürünleri almakta zorlandığını söyledi. Çocuklara yardım kuruluşu Plan International’ın yaptığı bir araştırmaya göreyse İskoçya’nın parçası olduğu Birleşik Krallık’ta ülkedeki kız çocuklarının yüzde 10’u hijyen ürünlerini alamıyor.
Araştırmaya katılanların yüzde 15’i bu ürünleri almakta zorlandıklarını söylerken, yüzde 19’u ise pahalı olması nedeniyle daha elverişsiz ürünlere yönelmek zorunda kaldığını belirtti. İskoçya, Adet Ürünleri Yasası ile Birleşik Krallık’ın kalanının takip etmesi için örnek bir adım atmış oldu.
İskoçya Sosyal Adalet Bakanı Shona Robson, “Ücretsiz adet ürünlerine erişim sağlamak, eşitlik ve itibar için esastır ve bunlara erişimin önündeki mali engelleri kaldırır” dedi.
İskoçya’da yaşayan kadınlar, bunun için geliştirilen bir telefon uygulaması üzerinden ihtiyaçları olan hijyenik ürünlere ulaşım sağlayabilecek.
İskoçya Parlamentosu, tampon ve ped gibi tüm kadın hijyen ürünlerini herkes için ücretsiz hale getiren yasa önerisini 2020’de oybirliğiyle kabul etti. Yasa önerisi, 2016 yılından beri regl yoksulluğunun sona erdirilmesi çabalarına öncülük eden İskoçya İşçi Partisi milletvekili Monica Lennon tarafından hazırlandı.
Lennon, yasanın corona virüs salgını döneminde daha da önemli hale geldiğini belirterek “Regl, pandemide durmaz. Bu nedenle, halkın tampon, ped ve yeniden kullanılabilir ürünlere erişimini sağlamak hiç bu kadar önem arz etmemişti” dedi.