Norm Haber

EYT’lilerin izin çıkmazı! Yıllık izinler sıfırlandı mı? İzin ücreti nasıl hesaplanır?

İşyerlerinde izin hareketliliği başladı, başta emekli olan EYT'liler olmak üzere çalışanların izin hakları ile ilgili sorular arttı. Özellikle işyeri değiştirenlerin bu yaz izin kullanıp kullanamayacağı, aynı i yerinde devam edenlerin izin haklarının nasıl uygulanacağı merak konusu oldu.

Haklarını alıp aynı yerde devam edenlerin durumu konusunda ise Yargıtay kararları bulunuyor. Burada iki farklı görüş ortaya çıkıyor. İlk görüş, yıllık ücretli izin hakkı sıfırlanarak işten çıkış olması halinde izin hesabının yeni işe girilen tarihe göre sil baştan yapılması yönünde.

Diğer görüş ise yıllık ücretli izin hakkının, sıfırlanıp sıfırlanmadığı durumuna bakılmaksızın, kaldığı yerden devam etmesi yönünde bulunuyor.

– Farklı bir iş yerine girenin izni nasıl hesaplanır?

İş Kanunu’na tabi çalışan işçilerin işyeri değişikliğiyle izin hakları sıfırlanıyor.

1 yılı dolduranlar 14 gün izin hakkı elde ediyor. Ancak 50 yaş aşılmışsa izin 20 günden az olamıyor.

– 1 yılı doldurmayan izin yapabilir mi?

Yasa gereği 1 yılını doldurmayan bir çalışan izin kullanamıyor. Fakat işverenin, isterse işçilerine 1 yıl dolduktan sonra hak edeceği izin günlerini avans olarak kullandırması mümkün. Burada iznin tamamı da bir bölümü de kullandırılabiliyor.

– Mazeret izinleri, resmi tatiller yıllık izinden düşülür mü?

İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde 3 gün, eşinin doğum yapması durumunda ise 5 gün ücretli izin veriliyor. İşçilerin en az yüzde 70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde 10 güne kadar ücretli izin veriliyor.

Mazeret izinleri yıllık izinden düşülemiyor. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram ve genel tatiller izin süresinden sayılmıyor. Yani resmi tatiller yıllık izne denk geliyorsa, yıllık izin süresinden düşülemiyor.

– Yol iznini kimler kullanır?

İsteyen çalışanlara 4 güne kadar yol izni veriliyor. Ancak bu 4 günün ücreti maaştan düşülüyor. İşçinin şehir dışına gittiğini ispatlaması gerekiyor.

– İzinler istenildiği kadar bölünebilir mi?

Yıllık izin tarafların anlaşması ile ilk bölümü 10 günden az olmamak üzere istenilen güne kadar bölünebiliyor.

– Aynı iş yerinde devam eden EYT’lilerin birikmiş izin ücreti ne zaman ödenir?

Eğer emeklilik işlemleri sırasında birikmiş izinlerin ücreti ödenmemişse, çalışanın daha sonra iş yerinden ayrıldığı tarihte bu paralar verilecek. Hesaplama son ücret üzerinden yapılacak. Çalışan kendi isteğiyle ayrılsa da işveren bu ödemeyi yapmak zorundadır.

– İzin ücreti nasıl hesaplanır?

Birikmiş izinlerin ücretleri son brüt ücret üzerinden hesaplanır. Hesaplanan brüt ücretten, önce prim kesilir, sonra da o ayki vergi dilimi üzerinden gelir vergisi alınır.

– İzin ücreti eksik hesaplanan ya da bu hakkını alamayan nereye başvurmalı?

İşçinin yıllık izin uyuşmazlıklarında öncelikle arabulucuya başvurması gerekiyor. Arabulucuya başvurmadan dava açılamıyor.
İzin ücretine ilişkin yargıya başvurulacaksa iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde harekete geçilmesi gerekiyor. Yoksa zaman aşımı devreye giriyor.

– Yıllık izin ücreti davasında ispat yükü kime aittir?

Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır.