16 Ekim 1854 Dublin doğumlu çağının en büyük yazarlarından biri olan Oscar Wilde, 30 Kasım 1900’de Paris’te bir otel odasında, duvar kağıdına ”Birimiz gitmeli” yazarak intihar etti ve Pere Lachaise Mezarlığı’nda gömüldü.
Oscar Wilde hem iğneleyici zekası hem de ustaca gözleme dayalı toplumsal yorumlarıyla ünlüydü. Geç Viktorya döneminin en başarılı oyun yazarlarından biri olan Wilde, yetenekli bir klasikler uzmanıydı. Dublin, Trinity College’den Oxford Magdalen College için burs kazanan Wilde, çok geçmeden akademiden edebi dünyaya geçiş yaparak Londra’daki Estetik hareketin önde gelen şahsiyetlerinden biri oldu.
OSCAR WILDE’IN TEK ROMANI
Operet prodüktörü D’Oyly Carte’nin finanse ettiği başarılı bir Amerika turundan sonra üç ciltlik kısa öyküleri ve Dorian Gray’in Portresi ile ünlendi. Bu eser onun tek romanı oldu. Yazarın şöhreti son derece popüler toplumsal oyunlarıyla mühürlendi: Ciddi Olmanın Önemi, İdeal Bir Koca, Önemsiz Bir Kadın ve Leydi Windermere’in Hayranı.
Oscar Wilde’ın bu çizgi romanla yeniden keşfedilen klasiği ‘Dorian Gray’in Portresi’, bugün de en ünlü eserlerinden biri olmayı sürdürüyor.
Kendi portresiyle büyülenerek sonsuz gençlik ve güzellik uğruna ruhundan vazgeçen Dorian Gray’in hikayesi, ilk kez Amerikalı bir yayıncının başında bulunduğu aylık Lippincott dergisinde, 1890 yazında tefrika edildi.
Wilde, okurla buluşur buluşmaz tartışmaları da beraberinde getiren eserini kitaplaştırabilmek için bir süre yayıncıları ve edebiyat çevrelerini ikna etmeye çalıştı. Hikayenin genişletilmiş versiyonu küçük bir yayınevi olan Ward, Lock & Co. tarafından Nisan 1891’de piyasaya sunuldu.
O dönemde “değersiz ve ahlaka aykırı” bulunan eserin edebi değeri zamanla anlaşıldı ve Oscar Wilde’in zeki, alaycı bir üslupla döneminin katı ahlakçı tutumunu eleştiren önemli ve güçlü bir yapıta imza attığı görüşü öne çıktı.
Sinemaya da uyarlanan “Dorian Gray’in Portresi”, şiir, oyun ve kısa öyküler kaleme almış Wilde’in yazdığı tek roman olarak edebiyat tarihindeki yerini aldı.
Edebi yeteneği kadar özel yaşamı ve sıra dışı görüşleriyle ilgi çeken Oscar Wilde (1854-1900), dünya edebiyatına Nobel Ödülüne layık görülen 4 edebiyatçı kazandırmış İrlanda’nın gururla sahiplendiği sanatçılar arasında bulunuyor.
Yapıtları:
Mutlu Prens (1888)
Sosyalizmde İnsan Ruhu (1890)
Yönelimler (1891)
Dorian Gray’in Portresi (1891)
Narlı Ev (1892)
Lady Windermere’in Yelpazesi (1892)
Ehemniyetsiz Bir Kadın (1893)
Salomé (1893)
İdeal Bir Koca (1895)
Ciddi Olmanın Önemi Üzerine (1895)
27 Eylül 2013 tarihinde aramızdan ayrılan usta sanatçı Tuncel Kurtiz’in Ezel dizisinde hayat verdiği Ramiz Karaeski karakterinin Oscar Wilde’den alıntıladığı akıllara kazınan şiir…
Reading Hapishanesi Baladı
Reading kentinin hapishanesinde
Yüz karası bir utanç çukuru var,
Zavallı bir adam yatıyor orda;
Alevin dişleri kemirmiş onu,
Kavurucu bir örtüye sarmışlar
Adı bile yazmıyor mezarında
Kıyamet gününe kadar bırakın
Huzur içinde yatsın uyusun
Anlamı yok aptalca ağlamanın
İç geçirmenin matem tutmanın
Öldü, çünkü ölmesi gerekliydi
Sevdiğini öldüren bu adamın
Kulak verin sözlerime iyice
Herkes öldürebilir sevdiğini
Kimi bir bakışıyla yapar bunu
Kimileri dalkavukça sözlerle;
Korkaklar öpücük ile öldürür
Yürekliler kılıç darbeleriyle