Meslek yaşamı boyunca çalışma hayatı ve işçi hakları konularında yoğunlaşan usta gazeteci Atilla Özsever, Gazete Duvar’da “Emekliler EYT mücadelesini örnek almalı” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Türkiye’de toplam 15,9 milyon emekli olduğunu, 9 milyon civarındaki emeklinin en düşük rakam olan 7 bin 500 TL aldığını, aslında ortalama emekli aylığının da 10 bin 500 TL civarında bulunduğunu ve sonuçta emeklilerin çok büyük bir bölümünün asgari ücretin altında aylık aldığını belirten Özsever, “DİSK Emekli-Sen, TÜED, Tüm Emekli-Sen gibi birçok emekli sendikası ve derneği, itirazlarını ve taleplerini ortaya koyuyor ancak daha güçlü, birleşik örgütlü bir mücadele gerekiyor.” dedi.
Türkiye’de emeklerin yasal olarak sendikal örgütlenme hakkına sahip olmadığına dikkat çeken Özsever, Avrupa’daki örnekleri şöyle anlattı:
“Avrupa ülkelerinin çoğunda ise emekli sendikaları var. Emekliler, bu sendikaları aracılığıyla haklarını almaya çalışıyorlar. Örneğin İtalya’da her işçi konfederasyonuna bağlı emekli sendikaları mevcut. İşçiler, emekli olduklarında bağlı oldukları konfederasyonun emekli sendikasına üye oluyorlar. Bu sendikalar da hükümetle emekli aylıkları konusunda toplu pazarlık yürütüyor.
Bir başka örnek ise, Belçika’da emekli olan işçinin daha önceki sendika üyeliği devam ediyor, o sendika emeklinin haklarını koruyor. Güney ve Orta Avrupa’daki emekli sendikaları güçlü, çünkü o ülkelerdeki emekli sayısı oldukça fazla. Emeklilerin bir işsizlik sorunu olmadığı için ve ayrıca zamanları da imkan verdiğinden örgütlenerek güçlü bir potansiyel oluşturuyorlar, eylemlere katılıyorlar.
Yine bu tür ülkelerde sendikalar, emeklilerin sağlık, turizm, tatil, dinlenme gibi çeşitli ihtiyaçları için sigorta şirketleriyle ya da ilgili kuruluşlarla iş birliği yapıp sorunlarına çözüm bulmaya çalışıyor. İskandinav ülkelerinde ise genelde emeklilerin sendikası yok, emekli aylıklarını hükümetler belirliyor.”
EYT MÜCADELESİ ÖRNEK ALINMALI
Türkiyede emeklilerin bölük pörçük ve çeşitli sendika ve derneklere bağlı yürüttüğü mücadelenin önemli ancak eksik kaldığını belirten Özsever, emeklilere EYT’lileri örnek gösterdi.
Özsever, şunları yazdı:
“Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT), bir federasyon bünyesi içinde örgütlenip toplumda seslerini duyurdular ve güçlü bir hareket haline geldiler.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, başlangıçta, 2019 yılında yaptığı bir konuşmada, EYT’lilerin yaş şartının kaldırılması yönündeki taleplerine karşı çıkıyordu. Erdoğan, ‘Seçimleri kaybetsem de ben bu işte yokum’ diyordu.
Ancak EYT’liler, hem toplumsal düzeyde görünür olarak eylem yaptılar, haklılıklarını ve uğradıkları mağduriyeti topluma anlattılar, hem de muhalefetin de desteğini aldılar. Sonuçta AKP iktidarı da Mayıs 2023 seçimlerini de dikkate alarak 28 Şubat 2023 tarihinde çıkardığı bir yasayla EYT’lilerin haklarını büyük ölçüde teslim etti.
Şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan da, emeklilerin aylıklarında iyileştirme yapılması için Ocak 2024’ü işaret ediyor. Oysa emeklilerin dayanacak gücü yok, TBMM’nin açıldığı ekim ayında ek bir zam için güçlü bir mücadele yürütmeleri gerekiyor.
Kuşkusuz bu anlamda, muhalefetin de kendi iç sorunlarını bir an önce çözümleyip emekliler başta olmak üzere toplumun sorunlarına eğilmesi gerekli gözüküyor. Muhalefetin bu tür mücadeleyi yükseltmesi, Mart 2024 seçimlerinde de kendisine önemli bir puan kazandırabilir…”