Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği gibi kuruluşlarda bir araya gelen büyük sermaye çevreleri, 1971 yılında bağımsız hareket edememek ve hükümete karşı etkili bir güç oluşturmak amacıyla TÜSİAD’ı kurdu.

12 önde gelen sanayicinin 2 Nisan 1971’de verdiği imza sonucunda hükümet örgütün kuruluşunu 20 Mayıs 1971’de resmen kabul etti.

Feyyaz Berker ilk başkan olurken, ilk genel sekreterlik görevini de Güngör Uras üstlendi.

TÜSİAD başlangıçta siyasi açıdan fazla etkili olmamasına rağmen 1970’lerin sonlarına doğru ekonomik ve politik anlamda gittikçe güç kazandı.

Hükûmetin istifasını talep eden gazete ilanları vererek 15 Mayıs 1979’da başlattığı kampanya Bülent Ecevit başbakanlığındaki hükûmetin düşmesinde önemli rol oynadı.

Süleyman Demirel başkanlığındaki azınlık hükûmetine destek veren TÜSİAD, 24 Ocak kararlarının alınmasında kilit rol üstlendi.

1995 genel seçimlerinde Refah Partisi’nin (RP) birinci olması üzerine TÜSİAD, tarihinde ikinci defa verdiği gazete ilanlarıyla Anavatan Partisi (ANAP) – Doğru Yol Partisi (DYP) koalisyonunun oluşmasını destekledikleri ilan etti.

25 Ocak 2007’de Arzuhan Doğan Yalçındağ TÜSİAD’ın yeni yönetim kurulu başkanı seçilerek, TÜSİAD’ın tarihindeki ilk kadın başkanı oldu. 

12 Aralık 2009’da Ümit Boyner TÜSİAD’ın tarihinde seçilen ikinci kadın yönetim kurulu başkanı oldu.

13 Mayıs 2010’de Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) genel başkanı Ömer Cihad tarihte ilk kez TÜSİAD’ı ziyaret etti. 

18 Ocak 2018’deki 48. Olağan Genel Kurul’da derneğin adı değiştirildi ve iş adamları ifadesinin yerini iş insanları aldı.

TÜSİAD’ın resmi internet sitesinde yer alan tarihçesi ise şöyle:

“TÜSİAD’ın 50 yıllık gelişimi ve mücadelesi, Türkiye ekonomisinin bir kapalı ekonomiden küresel rekabete evrilmesi serüvenine ışık tutar.”

“Türk girişimci profilinin ortaya çıkması, özel sektörün bir iktisadi sınıf olarak serpilmesi, Türkiye ekonomisinin önce ticarette sonra sermaye hareketlerinde liberalleşmesi, rekabetçi bir piyasa ekonomisinin kurum ve kurallarının çalıştırılması ve en nihayetinde Türkiye’nin AB üyeliği sürecinin resmiyet kazanması aşamalarında TÜSİAD, gönüllü ve bağımsız bir iş dünyası örgütü olarak sürekli öncülük görevi üstlendi, kalkınma sürecinin tüm aşamalarında bir çözüm ortağı gibi çalıştı, mücadele etti.”

“TÜSİAD, kalkınma sürecinin önemli taşıyıcı kolonları olan demokratik standartların güçlendirilmesi, büyümenin en önemli tetikleyici olan nitelikli eğitim ve Türkiye’de büyümenin önemli bir yapısal sorunu olan bölgesel kalkınma alanlarında önemli projeleri Türkiye gündemine taşıdı.”

“TÜSİAD kalkınma ve rekabet başlıklarını Türkiye’nin gündemine dünya ile yarışırcasına erkenden sokabilmeyi başarmış bir kurumdur: TÜSİAD’ın ticarette dışa açılmayı önerdiği dönem 1970’lerin ilk yıllarıydı, o günkü adıyla AET’ye, bugünkü AB’ye üyeliği gündeme taşıdığı dönem 1970’li yılların ikinci yarısına denk gelir; bugün gündemi meşgul eden Merkez Bankası bağımsızlığından bahsettiğinde ise yıl 1979’dur. Devletin ekonomideki ağırlığını azaltılması, sermaye hareketlerinin liberalizasyonu 1980’li yıllarda TÜSİAD’ın da destekleriyle kamuoyunda tartışılan konulardır. TÜSİAD’ın Sosyal Güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğine kapsamlı bir rapor ile dikkat çektiğinde, yeni bir Anayasa ihtiyacını gündem taşıdığında, ”Cumhuriyet’in 100. yılında Türkiye Ekonomisi” seminerini gerçekleştirdiğinde ise dönem 1990’lı yılların ikinci yarısını göstermektedir.”

“TÜSİAD’ın sürdürülebilir kalkınma, refah toplumu ve demokratik standartlar bağlamında kalkınma evrelerine 50 yıl içinde sunduğu katkılar, 10’ar yıllık zaman aralıklarına sığıyor. İçinde bulunduğumuz son 10 yıllık dönemde hedef, kalkınma sürecinin tüm boyutlarını yatay kesen AB uyum sürecinin tamamlanmasıdır. Bu süreç, sanayi devrimlerinin 4.’sü olan ”Sanayi 4.0” evresinin yakalanması, kapsayıcı büyüme anlayışının, gençlik, kadın ve KOBİ’ler gibi stratejik unsurları içselleştirerek büyüme sürecine kazandırılmasını içeriyor.”

“1970’li yıllarda, dönemin çok ötesinde bir vizyon ile ve kurucuların o günkü tabiriyle ”Fikir Üreten Fabrika” kimliği ile kurulan TÜSİAD zaman içinde bir düşünce kuruluşu yapısına evrilmiştir. Bu yönüyle kurum içinde bulunduğu ekosistemi etkilemiş, Türkiye’de sivil toplumu anlayışının evrensel normlarda gelişimine katkı sağlamış, iş dünyasının Türkiye’nin her bölgesinde örgütlenmesine olanak sağlayan,TÜRKONFED – Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonun oluşumuna katkı sağlamıştır.”

“TÜSİAD ”fikri hür, vicdanı hür” girişimci üyelerin vizyonu ve yarım yüzyılda oluşturulduğu kurumsal hafıza ile, Türkiye’nin küresel ölçekte rekabet eden, bölgesinde ve dünyada refah toplumu olarak referans niteliği taşıyan bir ülke olması için çalışmaya, üretmeye, yatırım yapmaya, istihdam yaratmaya, daha iyi için yarışmaya devam edecektir.”