Business Insider’ın haberine göre; 40 yıllık bu çağın ardından eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e karşı başlattığı ticaret savaşı sonrası parçalanmalar başladı. Her ne kadar bu parçalanma Trump ile başlamış olsa da Çin’e asıl darbe koronavirüs salgını sonrası oldu.

Bazı yatırımcılar üretim tesislerinin bazı kısımlarını Çin’in dışına taşımaya başladı.

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Piyasa Araştırmaları Uzmanı Ashutosh Sharma, “Jeopolitik gerilimler kendi başlarına tedarik zincirlerinin bu düzeyde yeniden düzenlenmesine neden olmamış olabilir ancak COVID-19 kesinlikle ekstra vizyon, ekstra destek, yangına ekstra yakıt sağladı” ifadelerini kullandı.

Çok uluslu şirketler, ABD-Çin ticaret gerilimlerinin ve Çin’deki koronavirüs karantilarının ardından iş risklerini daha da minimize etme yoluna gittiler.

İŞTE ÇİN’DEN ÇIKAN ŞİRKETLERİN TERCİH ETTİĞİ ÜLKELER

Çin’de artan riskler nedeniyle firmalar, üretim merkezlerini farklı ülkelere kaydırmak durumunda kaldı.

1) Hindistan

Tedarik zinciri konumlanmasını Çin’den devralan ilk ve en önemli ülke Hindistan.

Hindistan, iPhone üreticisi Apple ve yonga üreticileri için, genç nüfusuyla birlikte, üst düzey üretimde Çin’i yerinden etmeye çalışıyor.

Geniş toprakları ve genç nüfusu ile Hindistan, üreticiler tarafından ‘dünyanın fabrikası’ olarak Çin’e mantıklı bir alternatif olarak görülüyor.

2) Vietnam

Vietnam, 1986’dan beri önemli getiriler sağlayan hızlı bir ekonomik reformdan geçiyor.

Ülkenin Planlama ve Yatırım Bakanlığı’na göre Vietnam 2021’de, önceki yıla göre %9’dan fazla artışla 31,15 milyar doların üzerinde doğrudan yabancı yatırım çekti. Yatırımların yaklaşık %60’ı imalat ve işleme sektöründen geldi.

Apple, iPhone üretiminin bir kısmını Vietnam’a taşıdı ve MacBook üretiminin bir kısmını Güneydoğu Asya ülkesine taşımayı planlıyor. Üretim hatlarının bir kısmını Çin’den Vietnam’a kaydıran diğer şirketler Nike, Adidas ve Samsung.

3) Tayland

Güneydoğu Asya’nın en büyük ikinci ekonomisi olan Tayland, imalat sektöründe değer zincirinde yukarılara doğru ilerleme kaydediyor.

Ülke, Sony ve Sharp gibi çok uluslu şirketlerin burada mağaza açmasıyla araba parçaları, taşıtlar ve elektronik ürünler için bir üretim merkezi haline geldi. Sadece uluslararası firmalar değil, Çinli şirketler bile tedarik zincirlerinin bir kısmını Tayland’a taşıdı.

4) Bangladeş

Bangladeş şimdiden tedarik zincirinin Çin’den uzaklaşmasından yararlanıyor. Artık pastadan daha büyük pay almak istiyor.

Bangladeş’in yükselişi, öncelikle Trump’ın başkanlığından önce Çin’de artan işgücü maliyetlerinden kaynaklanıyordu.

Ülke aynı zamanda Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci hazır giyim ihracatçısı olarak biliniyor. Bangladeş şu anda hazır giyim sektörünün ötesinde, ilaç ve tarım işleme de dahil olmak üzere yatırımları diğer sektörlere çekmek için çalışıyor.

5) Malezya

Malezya yıllardır Çin’den uzaklaşan şirketlerden doğan fırsatları izliyor.

Malezya Yatırım Geliştirme Otoritesi, Temmuz 2020’de Çin’den Malezya’ya taşınan en az 32 projenin olduğunu bildirdi.

Resmi hükümet bilgilerine göre, Malezya’nın doğrudan yabancı yatırım girişleri, 2021’de beş yılın en yüksek seviyesi olan 48,1 milyar dolara ulaştı ve ana katkı elektronik ve araç imalatı oldu.